පෙර ආත්මයක එක රාත‍්‍රියක
පෙර ආත්මයක එක රාති‍්‍රයක
සොමි සද පානේ රසුදැල් සෙලෙව්වේ
ඒ ඔබයි මිහිරේ ඔබයි මිහිරේ
දෑතට බර වී දෑතට හිර වී
එක් වුණු තිසරුන් රංගන පෑවේ
ආදර වීණා සත්සර රාවෙන්
මත් වූණු කොවුලා සිත් ලෙස නෑවේ
මධුර අතීතේ දැනුණු තුසීතේ
ජීවන ගමනේ ගිම සැනසෙව්වේ
ඒ සුව සහනය සිහිවේ
නෙත්මිණි පිබිදී පැහැසර විහිදී
සියොලඟ ගිලූනා විශ්මිත එළියේ
සිත් ලෙස සුවසේ අත් ගෙන එක සේ
අප සැරිසැරුවේ පෙම් සැනකෙළියේ
භවයෙහි පෙර දී ආ මඟ වැරදී
කොයිබද ඔබ මේ පි‍්‍රයදේහිනියේ
මා ඔබ දෙඅතක තනියේ
පෙර ආත්මයක එක රාති‍්‍රයක
මධු කුසලානේ දෙතොලේ රැදෙව්වේ
ඒ ඔබයි සොදුරේ ඔබයි මිහිරේ
නිර්මාණකරනයේ ආරම්භයත් සමඟ සාහිත්‍ය කලාවේ ප‍්‍රගමනය සිදුවු අතර රසාස්වාදය අරමුණු කොටගෙන, අත්දැකිම් හා කල්පනා ලෝකය හෝ යම් මුලාශ‍්‍රයක අවශ්‍යතාවය මත අනුභූූතීන් සොයා වින්දනාත්මක හැගීම් හෙවත් රසභාවයන් ඇතිකරන අයුරු නිපදවන නිපැයුම් ලෙස නිර්මාණය යන්නට අර්ථ විවරනය ලබාදිය හැකිය. පරිකල්පනය, ප‍්‍රතිභාව, ව්‍යුප්පත්තිය, බහුශෘතභාවය, සතතාභ්‍යාසය, වැනි මුලයන්ගෙන් පරිපුර්ණ වන මෙම නිර්මාණකරුවෙකු සිය නිර්මාණය ඔස්සේ සිය අත්දැකීම් හෝ සිදුවීම් විවරණය කරයි. නවෝත්පාදන අදහස් නැවත උත්පාදනය කිරීමට ඇති හැකියාව වු නිර්මාණශීලි ගුණය එයට ප‍්‍රබල දායකත්වයක් සපයන අතර ගීත සාහිත්‍යයට ඇත්තේ ප‍්‍රමුකත්වයකි. පිටපතක් ලෙස බිහිවන නිර්මාණයන්ට තවත් බොහෝ ආනුශාංගික කලාවන් සමෝදානය වීමෙන් ප‍්‍රාසාංගික කලාවක් බවට පත්වන අතර ගීතය යනු එවැනි කලාවකි. යම් අවස්ථාවක ගී තනුවක් පදනම් කරගෙන ගී පද ලියැවෙන අතර කෙසේ හෝ රසික හදවත මනෝ ලෝකයෙන් එහා ගිය වින්දනාත්මක හැගීමකට ගීතය යන ප‍්‍රතිභාත්මක නිර්මාණය ගෙන යයි. පද රචනය, සංගීතය, ගායනය යන මුලික ක‍්‍රමවේද තුනෙහි එකතුවකින් උත්පත්තිය ලබන ගීතයට විවිධ වු මනෝභාවයන් පවති. පද රචකයාට අවශ්‍ය ඕනෑම වස්තු බීජයක් ඔස්සේ නිර්මාණය වන ගීතයට කාලීන වශයෙන් යොදා ගන්නා තේමාවන් අතුරින් ශුංගාරාත්මක හැගිම හෙවත් ලිංගිකත්වය ප‍්‍රමුඛ තේමාවක් බවට පත් වී ඇත. මානසික බන්ධනයන් නිසා හෝ කායික අවශතාවය මත පමණක් හෝ ඇතිවන ශුංගාරාත්මක වු බැදීම විවිධ ඇස් මට්ටන්ගෙන් පද රචකයන් දකී. එය ඔහුගේ රසඥතාවයයි. නමුත් එම ගීතය විචාරය කරන්නාට ඔහුට වඩා වෙනස් වු ස්වරූපයකට එය ප‍්‍රතිවිචාරයක් බවට පත් කල හැකිය. විචාරයේ ස්වභාවය එය වන අතර එය මෙලෙස යැයි සීමා කල නොහැක. නිර්මාණයක් බහුල වශයෙන් වැඩෙන්නේ ස්වාධීන නිර්මාණයක් ලෙසය. එම නිසා මෙම ස්තී‍්‍ර පුරුෂ බන්ධනයසිය අත්දැකීම් හා හැගීම් මුසු කරමින් මෙයට වසර ගණනාවකට පෙර කරුණාරත්න අබේසේකරයන් විසින් පද රචනය කළ ” පෙර ආත්මයක එක රාති‍්‍රයක ” රචකයා මෙලොව හැර ගියද අදටත් ජිවමාන කරන ගීතාංගයකි. මෙම ගීතයේ පද සංකලනය හරහා රචකයා රසික හදවතට පවසාලූයේ කුමනාකාරයේ වු හැගීමක් දැයි මෙසේ පද පෙල විවරණය කරමින් මෙසේ විමසා බැලිය හැකිය.
කලා ක්ෂේත්රයේ ගායකයන් වශයෙන් නම් දැරූ බොහෝ රසික හදවත් පැහැරගත් ගායක දෙපලක් වු මිල්ටන් පෙරේරා සහ සුජාතා අත්තනායකයන් එකතුව ගැයෙන යුග ගීයක් වු මෙයට ඔවුන් ජිවය ලබා දුන්හ. මෙම ගීතය තුලින් වින්දනයට එහා ගිය භාවමය හැගීමක් රසිකයාට ලබා දීමට මොවුන්ගේ ගායන හඩ පිටිවහලක් වී ඇත. කරුණාරත්න අබේසේකරයන්ගේ පද රචනයට සාධාරණයක් මෙම ගායක යුවලගෙන් ලැබී ඇත. මෙම ජිවමය ගුණය තීව‍්‍රර කරන්නට මෙයට සංගීත ස්වර සංකලනයන්ගෙන් ලබා දෙන මොහොමඞ් සාලි ද මුලික කර්තව්‍යයක් ඉටු කරයි. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් විවිධ ගායක හඩ ස්වරයන්ගෙන් ඇසෙන මෙම ගීතය රසික හදවත තුල චිත්තරූප මවාපායි. පෙම්වතුන් යුවලකගේ සිහිගැන්වීමක් ලෙස නිර්මිත මෙම ගීතය තුලින් ආධ්‍යාත්මීය වහයෙන් ඇති වු ශෘංගාරාත්මක හැගීමට එහා ගිය කායිකමය බන්ධනයක් පිළිබදව පද රචනය ඔස්සේ මතු වී ඇත. විවිධ භාෂා ලක්ෂණයන් උපයුක්ත කරගත් මෙම ගීතය පද පෙළ ගැලපීම ඔස්සේ ප‍්‍රකාශිත හැගීම කුමක් ද, රසිකයාට ප‍්‍රකාශ කරන පරිකල්පන ශක්තිය කුමනාකාර දැයි මෙලෙස පද පෙළ විවරණය කරමින් විමසාලිය හැකිය.
ස්ති‍්‍ර පුරුෂ අභ්‍යන්තර බන්ධනයේ පදනම ද ස්තී‍්‍ර පුරුෂ විවාහයේ පදනම ද වර්ගයාගේ අඛණ්ඩ පැවැත්ම ද ලිංගිකත්වය මත රදා පවති. ස්තී‍්‍ර පුරුෂයන් අතර ලිංගිකත්වයෙහි වෙනස නොවන්නට එකී වෙනස තුලින් ලබන්නා වු කායික, මානසික පහස නොවන්නට මෙලොව ස්තී‍්‍ර පුරුෂයන් අතර මෙයාකාර අතිශය ප‍්‍රබල බන්ධනයන් ඇති නොවනු ඇත. මෙම ගීතය ස්තී‍්‍ර පුරුෂ කාමය නොහොත් ලිංගිකත්වය කයින් ස්පර්ශ කොට ලැබු මහත් ආහ්ලාදය මනසින් ද යලි යලිදු ස්පර්ශ කරමින් ලබන්නා වු ආනන්දය පිළිබද පවසාලන ශෘංගාරය, පේ‍්‍රමය මිශි‍්‍රත ගීතාංගයක් ලෙස ආරම්භය මෙලෙස කැටි කර ඇත.
”පෙර ආත්මයක එක රාති‍්‍රයක
සොමි සද පානේ රසුදැල් සෙලෙව්වේ
ඒ ඔබයි මිහිිරේ.... ඔබයි මිහිරේ....”
ආරම්භයේම සිහිගැන්වීමක් ලෙස ප‍්‍රකාශිත මෙම ගීතය පෙර දිනක ගතවුන එක රාති‍්‍රයක පෙම්වතුන් යුවලක් අතර වුන සෙනෙහබර බන්ධනයක් සිහියට නගයි. හදෙහි සිසිලසින් මුසපත් වුන පෙම්වතුන්ගේ හදවත තුල සිය ශෘංගාරාත්මක හැගීම් උද්දීපනය වේ. සිසිලස ගෙන එන සද පායා ඇති රාති‍්‍රයේ මෙම පෙම්වතුන් යුවලගේ සරාගික වු හැගීම් උද්දල් වන්නට සමත්විය. දෙදෙනා එකිනෙකාට සිය හැගීම් ප‍්‍රකාශනය කල එම සුන්දර රාති‍්‍රය තුල සිය කායිකමය පහස ලබමින් පේ‍්‍රමයේ ආනන්දනීය පහස ලැබුහ. එම සුන්දර රාති‍්‍රයේ ලද කායිකමය පහස නැවත නැවත සොදුරු හැගීම් ඔස්සේ සිහිපත් කලහ. සිය හදවතේ හැගිම් ප‍්‍රකාශයත් සමග තම හදවතින් සිහි කල එම සොදුරු මතකය පේ‍්‍රමානන්දයෙන් මුසපත් වුන පෙම්වතිය මෙලෙස පවසයි.
”දෑතට බර වී දෑතක හිර වී
එක්වුණු තිසරුන් රංගන පෑවේ”
කායිකව බැදුණු පෙම්වතුන් යුවල සිය හැගීම් ප‍්‍රකාශිත ආකාරය පෙම්වතියගේ හද පවසාලුයේ මෙසේය. කායිකව බැදුනු පෙම්වතුන් යුවල දෑත් වලින් එකිනෙකා වෙලා ගනිමින් කායික පහස ලබමින් ගෙවුන එම රාති‍්‍රයේ පපුතුරයේ වෙලී සිටි සිය පෙම්වතා තම පියයුරු පහස ලැබු අයුරු පේ‍්‍රමනීය හැගීමෙන් සිහිපත් කරයි. දෙදෙනා එක් වී සිය පේ‍්‍රමාලිංගනයේ රඟ දක්වමින් එකිනෙකා සිය කායික පහස වින්දහ. ගතවී ගියත් මතකයෙන් සිහිපත් කරන එම සොදුරු මතකය පෙම්වතා පවසාලුයේ මෙලෙසය.
”ආදර වීණා සත්සර රාවෙන්
මත්වුණු කොවුලා සිත්ලෙස නෑවේ”
පෙම්වතියගේ පහසින් සිය හැගීම් වල වින්දනය උපරිමයෙන් ලද පෙම්වතා ඒ රාති‍්‍රය ගෙවීමත් සමග දැනුන හැගීම මෙලෙස පවසයි. පෙම්වතා සිය පෙම්වතියගේ ලාමක සියුමැලි පහස, ළමැදෙහි සුවය වින්ද අතර ඇගේ වීණා වැයෙන නාදය බදුව ඔහුට ඇසෙන සුමිහිරි පේ‍්‍රමණීය තෙපුල් ඔහු සිත පුරවා ගන්නා බව දක්වයි. එම තෙපුල් ඔහු සිතට සත්සර රාවයකින් සිය දෙකන් පුරවාලන හැගීමක් ඇති කරමින් වඩ වඩාත් ඇයව අපේක්ෂා කරවන හදවත විවර කලහ. ඇගේ තෙපුල් වලින් සහ කායික බන්ධනයෙන් ලද හැගිමත් සමග මත්වී ගිය සිය හැගීම් ඔද්දල්වාලමින් සිත් සේ කායික ආස්වාදය ලැබුවේ තමන් මත්වී ගිය කොවුලෙකු ලෙසින් බව පවසමින් නැවත නැවත ඇයව සිහි කැදවමින් මතකය ආවර්ජනය කරයි.
”මධුර අතීතේ දැනුණු තුසීතේ
ජීවන ගමනේ ගිම සැනසෙව්වේ
ඒ සුව සහනය සිහිිවේ”
ආරම්භයේ දීම මතකය ආවර්ජන කිරීමක් ලෙස පවසාලන මෙම ගීතයේ ඉහත පැදි පෙළ තුලින් ද අතීත මතකයේ සිහිගැන්වීමක් ලෙස නැවත සිහිගන්වන සිය අතීත මතකය සිය වින්දනාත්මක පහසක් ලෙස පෙම්වතිය මෙලෙස සිහිපත් කරයි. සුන්දර අතීත මතකයෙන් ලද එම සුවය, පහස තැවි තැවි ලතවෙන ජීවන ගමන තමන් සුවපත් කල බවද ප‍්‍රකාශ කලහ. කායිකමය පහස ලබමින් ආධ්‍යාත්මීය සුවය ලබා ගැනිමට වෙර දැරූ ඇය තම පෙම්වතාගෙන් එදින ලද පහස අදටත් සිහිගන්වාලමින් ආධ්‍යාත්මකව මනස සුවපත් කරන්නට අස්වැසිල්ලක් ලබන්නට උත්සහ කරයි.
”නෙත්මිණි පිබිදී පැහැසර විහිදී
සියොලග ගිලුනා විශ්මිත එළියේ”
පෙම්වතියගේ සිහිගැන්වීමත් සිය මතකයට පණපෙව් පෙම්වතා යලි මෙලෙස සිය මතකය සිහිපත් කරයි. සිය පෙම්වතියත් සමඟ ගෙවුනු අතීත මතකය ඔහුගේ ද ආධ්‍යාත්මය සුවයක් ලබමින් දෙදෙනා එක්වී ගෙවු රාති‍්‍රයනැවත සිය හදවත පුරා මතකය අවධි කරයි. තම පෙම්වතියගේ නීල මාණික්‍ය බදු සුපැහැපත් දෑසෙහි එදා දැකි පේ‍්‍රමයේ, ස්නේහයේ හා සරාගීකත්වයේ ආලෝකය පෙම්වතා වශිකෘත කරයි. ඇයගේ දෑසෙහි රැදී ඇති එම සරාගික ආලෝකය තුලින් තමා මුසපත්ව ගිලී ගිය බව සිහිපත් කරමින් සිය මතකය නැවත සිහි කැදවාලයි. සිය පෙම්වතියගේ ආලිංගනයේ පහස විදි පෙම්වතා මෙලෙස සිහිපත් කරන විට පෙම්වතිය ලද හැගීම මෙලෙස පවසාලයි.
”සිත් ලෙස සුවසේ අත්ගෙන එකසේ
අප සැරිසැරුවේ පෙම් සැණකෙලියේ”
සුවිසල් ලෝකයේ තමාම ගොඩනගාගත් සුන්දර පටු ලොවතුල පෙම්වතා සහ පෙම්වතිය ලෙස සිය පේ‍්‍රමයේ කායිකමය පහස වින්දහ. එදින ඔවුන්ගේ පේ‍්‍රමණීය රාති‍්‍රය පේ‍්‍රම සැණකෙලියකි. එහි රසිකයෝ ලෙස සැණකෙලියේ වින්දනය ලද්දේ ඔවුන් දෙදෙනා සහ උන්මාදනීය රාති‍්‍රය පමණක් බව පෙම්වතිය මෙලෙස පවසයි. රාති‍්‍රය පුරා පෙම් සැණකෙලියේ රංගනය කල මෙම පෙම්වතුන් යුවල දෙදෙනාගේම කායිකමය අවශ්‍යතා සපුරා ගත්හ. කායිකමය බන්ධනයෙන් වෙලුනද ජීවිතයේ එකතු වන්නට වාසනාවක් නොතිබුන මෙම පෙම්වතුන් යුවල අදටත් සිත් වලින් බැදී අවසන්ය. මාවත් දෙකක හිදිමින් ජීවිතය ගෙවාලන මොවුන් කුමක් නිසා හෝ ජීවිතය වැරදුන බව සිහිපත් කරමින් පෙම්වතාගේ සිත ඔහුගෙන් ප‍්‍රශ්න නගයි.
”භවයෙහි පෙරදී ආ මඟ වැරදි
කොයිබද ඔබ මේ පි‍්‍රයදේහිනියේ
මා ඔබ දෙඅතක තනියේ.
අතීත මතකය ආවර්ජනය කරන පෙම්වතා ජීවිත ගමනේ කුමන අවස්ථාවක හෝ වරදාගත් බව සිහිකරයි. තම පෙම්වතිය සිටිනා තැනක්වත් නොදන්නා තම හදවත ඇය කොයිදැයි විමසාලයි. දෙපැත්තකට වී තනි වුන අපගේ ජීවිතය දැන් සෝ තැවුලෙන් ලතවෙන බව පෙම්වතා සිහිපත් කරයි. ඔබත් මමත් අද දෙතැනක වුනත් හදවතින් බැදුන අපේ මතකයන් සිය වේදනාවන් නිවාලන අයුරු හැගුම්බරව යලි යලිත් ඔවුන් සිහිපත් කරමින් සිය මතකයට ජීවය ලබා දෙති.
”පෙර ආත්මයක එක රාති‍්‍රයක
මධුකුසලානේ දෙතොලේ රැදෙව්වේ...
ඒ ඔබයි සොªරේ..... ඔබයි මිහිරේ.....
පෙර රාතී‍්‍ර දිනක ශෘංගාරාත්මකව ලද ආනන්දනීය පහස කායිකව වෙන්ව වුවත් මානසිකව එක්තැන් වෙමින් යලිත් වින්දනය කරන්නට තරම් හදවත් බන්දනයක් මෙම පෙම්වතුන් යුවල අතර විය. සිය මතකය මනසින් ස්පර්ෂ කරමින් ආධ්‍යාත්මීය සුවය පතන විඩාබර හදවත යලිත් ඔවුනොවුන් එකිනෙකා ප‍්‍රාර්ථනා කරයි. පෙම්වතා හෙතෙම පෙර රාති‍්‍රයක තමා අතිශය මිහිරි මෙන්ම සරාගික, ශෘංගාරාත්මක වු කායික පහසින් පේ‍්‍රමණීය සුමිහිරි වදනින් සනසාලූ ඒ සුරූපී දේහදාරිනිය හෘදයාංගමව ස්තුතිපුර්වකව සිහිපත් කරයි. විඩාබර ජීවිතය අස්වසාලූ සිය පෙම්වතාව පෙම්වතියද හෘදයාංගමව සිහියට නගයි. වෙනත් ස්ති‍්‍රයකගෙන් නොලද හැකි ඇගේ පහස සිහිපත් කරන පෙම්වතාගේ හදවත කිසිවිටකවත් වෙනත් ස්ති‍්‍රයක් නොපතන අතර තම පි‍්‍රයංබිකාව යලිි යලිත් ප‍්‍රාර්ථනා කරයි. පෙම්වතියද ප‍්‍රාර්ථනා කරනුයේ තම පෙම්වතාගෙන් ලද පහස මිස වෙනත් පහසක් නොව. මාවත් දෙකක සිටිය ද සිය අතීත හැගුම්ර ආස්වාදනීය මතකයන් සිහිපත් කරමි ආධ්‍යාත්මීය සුවයක් මෙන්ම කායිකමය පහසක් විදිමින් ජීවන ගමන තරනය කරන මෙම පෙම්වතුන්ගේ පේ‍්‍රමය ආස්්වාදනීය ලෙස සිහිපත් කරමින් මෙලෙස නිමාව සනිටුහන් කරයි
ගීතය හඩ ස්වරයන්ගෙන් රසෝත්පත්තිය තිව‍්‍රර කරන අතර ගායනයට අත්වැලක් වන මෙහි සංගීතය පිළිබදව විවරණය කරන විට හින්දි තනුවකට අනුව මොහොමඞ් සාලිගේ සංගීත ශෛලියෙන් තුලින් එක්තැන් වුන මෙම ගීතය ”මෙරා පේ‍්‍රයාර් භූතහේ” නම් හින්දි ගීතයේ තනුවට අනුව ගායනා කරමින් නිර්මිත වී ඇති බව පැහැදිලිය. ටෙක්ෂෆෝනය,බටනලාව,වයිලීනය,ඩොල්කිය,ගිටාරය යන වාද්‍ය වෘන්දයන්ගේ සංකලනයෙන් නිර්මිත මෙහි සංගීත ස්වරයන් රසිකයා තුල චිත්තරූප නිර්මාණය කරයි. ස්වර නිර්මාණය පිළිබදව තවදුරටත් ගෙනහැර බැලූවහොත් මෙම ගීතය ස්වරංජනී රාගය ඇසුරින් නිර්මාණය වී ඇති අතර කරනාටක සංගීතයට අයත් මෙහි රාගය සා,දා,හා,කෝමල ග ස්වරයන්ගේ මුසුවෙන් සංකලනය.මෙය අයත්වන තාපය ක‍්‍රාශි බැවින් කෝමල නීශ්වර භාවිතා කර ඇත. සිවරංජනී රාගයෙහි මා,නි ස්වරයන් වර්ජිත වුවද මෙම ගීතයේ එම ස්වර යොදා ඇත.තව ද තිගුණ භාවිතයෙන් යුක්තය. සංගීත වාද්‍යයන් අතරින් වයිලීනය භාවිතයේදී මන්ද නී ස්වරයේ සිට අතිඋච්ච මා ස්වරය දක්වා වු හඩ ස්වරයක් වාදනය වීම විශේෂය. හින්දි ගීතයේ අන්තරා කොටස් 3 මෙන්ම අතුරු වාදන 3 ක් ද යොදා ඇති නමුත් මෙම ගීතය එක් අතුරු වාදනයක් සමගින් අන්තරා කොටස් 2 පමණක් යොදාගෙන නිර්මාණය කර තිබීම විශේෂිතය.
චිත‍්‍රපට ගීතවල ලක්ෂණයන්ගෙන් මුසු මෙම ගීතයේ වික‍්‍රරම්භිත ශෘංගාරය හෙවත් වෙන් වී යාම හේතුවෙන් ඇතිවන හැගීම් ප‍්‍රකාශිතයකි. පිරිමි ගායනය තුල අකාර ගායනය යොදා ඇති අතර ගීතයේ ස්ථායි කොටස අවසාන වන ස්ථානයේ යෙදී ඇති අකාර ගායන කොටස තුල සිවරංජනී රාගයට අනුව ගවි ගාන්ධාරය නම් කෝමල ද්‍රයිවනය යොදා ඇත.මෙය සිවරංජනී රාගයට සදොස් වුව ද කාති තාපයේ ජන්ම රාගයකින් බැවින් සරල සංගීතය තුල යොදා ගැනීම මෙහි රසනිෂ්පත්තියට හේතු වු බව පසක් වේ.
ගීතයේ අර්ථවත් බව තිව‍්‍රර කරන්නට හේතු වන භාෂා ලක්ෂණයන් විමසන විට සිව්පද ආරයකට යම් විටක පද ගලපා ඇත. රචකයාගේ මුලික අවධානය ගීතයේ භාෂාව සදහා යොමු වන්නේ භාෂාවට අනුව ගීතයේ අර්ථය උස්පහත් වන නිසාය. කෙටි පද භාවිත මෙම ගීතයේ උපමා,රූපක මෙන්ම ව්‍යංගාර්ථයන්ගෙන්ද සංකලනය. නමුත් පද සංකලනය අතින් යම් යම් ස්ථානයන්හි අසාර්ථක බවක් මතු වී ඇත. ව්‍යංගාර්ථයෙන් පවසාලන්නට උත්සහ කල යම් අදහස් යොදාගෙන ඇති ලදබොලද වචන නිසා රචකයා තුලින් ගිලිහී ගොස්ය. මෙය ගීතයේ රසයටද හානි පමුණුවයි. මෙයට නිදර්ශන ලෙස,
” ඒ ඔබයි මිහිරේ... ඔබයි මිහිරේ...”
පද පෙල දැක්විය හැක. පද එක්තැන් කිරීම අතින් අසාර්ථක බවක් මතුවන මෙම ගීතය තුලින් ව්‍යංග අර්ථයට වඩා මතුපිට අර්ථයක් ඉස්මතු වේ. භාෂාවේ සරලත්වය නිසාම රචකයා පවසාලන්නට උත්සහ කල ජීවිතමය අත්දැකිම රසිකයාට දැනෙනුයේ පහල මට්ටමකිනි. සොමි සද,රසුදැල්,තිසරුන්,මත්වුණු කොවුලා,නෙත්මිණි වැනි උපමා රූපක සංකලනය නිසා භාෂාවේ අර්ථය හීන වීම යම් මට්ටමකට රචකයා අවම කරගෙන ඇත. යුග ගායනයක් ලෙස රචිත මෙම ගීතය පෙම්වතුන් යුවලකගේ සිහිකැදවීමක් ලෙස ප‍්‍රකාශිත නිසා ගීතය තුලින් මතුකරන ආකල්පමය හැගීම රසිකයාට සිය හදවත තුලද චිත්තරූප මවයි. ගීතයේ ආරම්භයම,
”පෙර ආත්මයක එක රාති‍්‍රයක”
ලෙස රචකයා පද රචනා කිරීම තුලින් මෙම මතකය සිහිකැවීමක් පමණක් බව පසක් කරයි. මෙහි සමස්ථ අර්ථයම විවරනය කර බලන විට ශෘංගාරාත්මක වු පේ‍්‍රමණීය කායික පහස තුලින් ලද ආධ්‍යාත්මීය හැගීමට එහා ගිය කායිකමය පහස පිලිබද විවරණය වීමක් ලෙස පසක් වේ. මෙයට යම් විටක හේතුවන්නට ඇත්තේ රචකයාගේ මෙම සරල භාෂාමය ශෛලිය විය හැකිය. නමුත් යම් විටක පද සංකලනයෙන් අසාර්ථක බවක් මතු වුවද රචකයා තුල වු යම් යම් සාර්ථකමය භාෂා ශෛලීන් නිසා ගීතයේ ආර්ථාන්විත බව තිව‍්‍රර වී ඇත.
ගායනය, සංගීතය මෙන්ම භාෂාවෙන් සංකලනය වීමෙහි සාර්ථක බව නිසා සාර්ථක ගීතයක් වු මෙමගින් සමාජමය ඔවදනක් හදවත් තුලට එක් කරයි. සරාගිකත්වයෙන් සිය කායිකමය අවශ්‍යතාව සපුරා ගැනීමට පමණක් එකතුවන ස්තී‍්‍ර පුරුෂ බන්ධනයන් අතරේ පේ‍්‍රමයේ ආස්වාදය ලබමින් හදවතින් පවසාලූ හැගීමක් ඔස්සේ සෙනෙහබරව එකතුවය ස්තී‍්‍ර පුරුෂ බන්ධනය කිසි දිනක ඔවුනොවුන්ගේ හදවත් තුලින් ඈත් නොවන අතර සදාකල් මතකයේ රදවාලයි. එනමුත් එහි ප‍්‍රකාශිත හැගීම් ඔස්සේ ආධ්‍යාත්මිකව ඇතිවන ආස්වාදයට වඩා කායිකමය වශයෙන් ලද පහස සිහි කැදවයි. හැගීම්බර වු ආස්වාදනීය හැගීමක් ඇති කල හැකි හඩ පෞරුෂයක් ඇති ගායක යුවලකගෙන් ජීවය ලබා දෙන මෙම ගීතයේ සාර්ථකත්වය කොතෙක් ද යත් රසික හදවත් තුල අදටත් මෙම ගීතය ජීවමානය. එම ප‍්‍රතිචාරය මත මෙම ගීතයේ කලාත්මක වු රසාස්වානීය හැගීම කොතරම් ඉහල දැයි ප‍්‍රකාශිත වේ.
